Σε κατάσταση χρεοκοπίας έχουν οδηγηθεί οι δομές της δημόσιας υγείας, από τις κυβερνητικές επιλογές της τελευταίας 6ετίας καθώς δεν δίδονται τα χρήματα που χρειάζονται για τη στοιχειώδη, έστω, λειτουργία του ΕΣΥ.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα χρέη των νοσοκομείων έφτασαν, από το 2005 μέχρι σήμερα, στα 6 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η χώρα μας κατέχει και το αρνητικό ρεκόρ δημόσιων δαπανών για την υγεία, μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ: Μόλις το 43% των δαπανών αντιπροσωπεύει η δημόσια χρηματοδότηση, ενώ το 57% τo πληρώνουν οι πολίτες στον ιδιωτικό τομέα.
Οι Eλληνες δαπανούν για την υγεία το 6% του συνολικού εισοδήματός τους, σε σύγκριση με το 2% που είναι ο μ.ο. των άλλων χωρών του ΟΟΣΑ ή το 3% των ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση της ΝΔ μείωσε αρχικά το κονδύλι για τη δημόσια υγεία, από το 3% του ΑΕΠ, που ήταν έως το 2004, στο 2,5% που παραμένει μέχρι σήμερα. Το μεγάλο «χτύπημα» όμως στον θεσμό του ΕΣΥ προκάλεσε την τελευταία 6ετία η πλημμελής διαχείριση (προμήθειες χωρίς διαγωνισμούς, αυθαίρετες παρατάσεις ληγμένων συμβάσεων κ.α.), ενώ οι προεκλογικές εξαγγελίες για νοικοκύρεμα των οικονομικών των νοσοκομείων και οι «δεσμεύσεις» για καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη έμειναν ανεκπλήρωτες.
Τα χρέη των νοσοκομείων, μετά την τελευταία ρύθμιση του Ιανουαρίου του 2005 -με τον μηδενισμό τους υπήρξε μάλιστα η παράλληλη «δέσμευση» ότι «στο εξής θα γίνεται σωστή διαχείριση και δεν θα δημιουργηθούν νέα χρέη»- ξεπέρασαν ήδη τα 6 δισ. ευρώ! Την ίδια ώρα τα ραντεβού, για εξετάσεις και χειρουργεία, εξακολουθούν και σήμερα να κλείνονται για διαστήματα έως και 6 μηνών(!), με αποτέλεσμα οι πολίτες να καταφεύγουν στον ιδιωτικό τομέα.
«Η κυβέρνηση της ΝΔ με την πολιτική της όχι μόνο δεν ενίσχυσε και δεν προώθησε το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, αλλά με τις πράξεις και τις συνειδητές παραλείψεις της οδήγησε την κατάσταση, στον κρίσιμο αυτόν τομέα, σε τραγικό σημείο.
Για το ΠΑΣΟΚ η άμεση ανατροπή της σημερινής πορείας του ΕΣΥ προς την παρακμή και την απαξίωση αποτελεί πολιτικό μας χρέος προς τους πολίτες και χρέος προς την ιστορία μας», λέει ο κ. Μανώλης Σκουλάκης, πρώην υφ. Υγείας επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ.
Χρέη - μαμούθ
Οι προμηθευτές υλικών, φαρμάκων, μηχανημάτων, που θα έπρεπε να εξοφλούνται μέσα σε ένα τρίμηνο, είναι τελικά τρία χρόνια απλήρωτοι, διαμαρτύρονται και συχνά χρησιμοποιούν πολύ σκληρές εκφράσεις, όπως «εμπαιγμός», «αναξιόπιστο κράτος» κ.ά. Μόλις προχθές ξεκίνησε νέο επεισόδιο στο «σίριαλ» με τους προμηθευτές ορθοπεδικού υλικού, οι οποίοι αρνούνται και πάλι να δώσουν υλικά σε νοσοκομεία πριν εξοφληθούν τα χρέη της 3ετίας.
Μόνο σε φάρμακα τα χρέη των νοσοκομείων αγγίζουν δυσθεώρητα ύψη φτάνοντας, έως τις 31-12-2008, στο αστρονομικό ποσό των 2,68 δισ. ευρώ.
Ο μέσος χρόνος καθυστέρησης στην εξόφληση των οφειλών φθάνει τις 820 ημέρες, δηλαδή σχεδόν 2,5 χρόνια! Τα χρέη των νοσοκομείων για εξοπλισμό (σύμφωνα με απαιτήσεις οφειλών, των μελών του Συνδέσμου Ελλήνων Προμηθευτών Επιστημών Υγείας) μέχρι 31-12-08 έφταναν στα 1.3 δισ. ευρώ.
Μεγάλες ελλείψεις προσωπικού
1.200 συνταξιοδοτούνται κάθε χρόνο και 800 μόλις προσλαμβάνονται
«Τα 17 υπερσύγχρονα νοσοκομεία, που προστέθηκαν στο ΕΣΥ έως το 2004, εξακολουθούν να μένουν έως σήμερα χωρίς τη στοιχειώδη στελέχωση», τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Μαν. Σκουλάκης.
«Από το σύνολο των δομών του ΕΣΥ λείπουν 25.000 νοσηλευτές και 4.500 γιατροί». Οι προσλήψεις νοσηλευτών δεν ξεπερνούν τις 800 τον χρόνο, όταν οι συνταξιοδοτήσεις είναι πάνω από 1.200!
Μεγαλύτερα κενά καταγράφονται στα νοσοκομεία στη νησιωτική χώρα: Απ΄ το νοσοκομείο της Ρόδου λείπουν 60 γιατροί, στην Κέρκυρα 52, ενώ τρομακτικές ελλείψεις έχουν και τα νοσοκομεία Χανίων, Ηρακλείου, Ρεθύμνου, Αγ. Νικολάου, Κω, Μυτιλήνης, Λήμνου, Νάξου, Σάμου, Χίου, Λευκάδας, Ζακύνθου κ.ά.
Στην πλειονότητα των νοσοκομείων μία στις 4 οργανικές θέσεις - και μάλιστα με βάση τους παλιούς οργανισμούς λειτουργίας των νοσοκομείων είναι κενή, αφού οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ, δεν ξεπερνούν τις 800 κατ’ έτος, όταν οι συνταξιοδοτήσεις κυμαίνονται μεταξύ 1.200-1.300.
«Τα κενά που υπάρχουν σήμερα επιχειρούνται να καλυφθούν από το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (STAGE) και από προσλήψεις επικουρικού προσωπικού, η μισθοδοσία των οποίων δεν καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά από τα ίδια τα έσοδα των νοσοκομείων», επισημαίνει ο κ. Σκουλάκης.
ΜΕΘ
Αν λειτουργούσαν, θα σώζονταν 3.000 ασθενείς
Για ζωές που χάνονται από την έλλειψη κρεβατιών ΜΕΘ και «ταξίδια θανάτου» στην επαρχία, κάνει λόγο ο αν. καθηγητής ΜΕΘ, Λεωνίδας Γρηγοράκος, υπ. βουλευτής ΠΑΣΟΚ Λακωνίας.
«Στη χώρα λειτουργούν περίπου 500 κλίνες ΜΕΘ και μόλις 30 κλίνες Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), ενώ χρειάζονται τουλάχιστον 2.500 κλίνες. Η επαρχία διαθέτει ελάχιστα κρεβάτια ΜΕΘ και συχνά επείγοντα περιστατικά κάνουν «ταξίδια θανάτου» διανύοντας αποστάσεις που ξεπερνούν τα 300 και 400 χιλιόμετρα. Ασθενείς μεταφέρονται από τη Σπάρτη στην Αρτα, από τη Ρόδο στη Θεσσαλονίκη κοκ.».
Πάνω από 140 κρεβάτια Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, με πλήρη εξοπλισμό από το 2004, δεν λειτούργησαν ποτέ, γιατί δεν έχει προσληφθεί προσωπικό. Για τον ίδιο λόγο, άλλα 55 κρεβάτια ΜΕΘ, από αυτά που λειτουργούσαν ως πρόσφατα, δεν χρησιμοποιούνται. Κάθε μέρα 20 άτομα κατά μ.ο., κάποιες φορές έως και 50, ψάχνουν κρεβάτι εντατικής και δεν υπάρχει. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στα νοσοκομεία το 8%-12% των κλινών πρέπει να είναι κλίνες ΜΕΘ.
Στη χώρα μας αυτό το ποσοστό είναι 2%. «Εάν λειτουργούσαν τουλάχιστον οι κλειστές κλίνες ΜΕΘ, θα εξυπηρετούνταν επιπλέον 4.500 ασθενείς τον χρόνο, πολλοί απ΄ τους οποίους αυτή τη στιγμή «χάνονται», γιατί δεν βρίσκουν κρεβάτι σε εντατική. Μάλιστα από τους 4.500 ασθενείς, σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα (ποσοστό επιβίωσης κ.ά.), εκτιμάται ότι θα επιβίωναν περισσότεροι από 3.000», τονίζει ο κ. Γρηγοράκος.
Δεσμεύσεις που... ξεχάστηκαν
Προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού
- Ηλεκτρονικός φάκελος ασθενή και κάρτα πρόσβασης στο αρχείο
- Δημιουργία Αστικών Κέντρων Υγείας και μετατροπή των πολυϊατρείων ΙΚΑ σε Κ.Υ. Αστικού τύπου. (Λειτούργησαν 6 Κ.Υ.)
- Νοσοκομεία του ΙΚΑ μετατρέπονται σε κρατικά
- Κατάρτιση Υγειονομικού χάρτη
- Κατάργηση των πολύκλινων θαλάμων στα νοσοκομεία
- Στελέχωση και λειτουργία των 140 ΜΕΘ και νέων στα επίπεδα της ΕΕ
- Καθιέρωση διπλογραφικού συστήματος στα οικονομικά των νοσοκομείων
- Υποχρεωτική εκπόνηση και δημοσίευση ισολογισμού των νοσοκομείων
- Ελεγχος των ιδιωτικών θεραπευτηρίων
- Αναδιοργάνωση και ανάπτυξη του δικτύου του ΕΚΑΒ
- Συστηματικός έλεγχος των οικονομικών των νοσοκομείων
- Οριστική εξάλειψη των χρεών των νοσοκομείων.
Ετήσια φαρμακευτική δαπάνη
Από τα 4,3 δισ. € το 2003, στα 10 δισ. € το 2008
Η φαρμακευτική κατανάλωση τα τελευταία 5 χρόνια είναι «εκτός ελέγχου» και υπολογίζεται σήμερα ότι αγγίζει τα 8,6 δισ. ευρώ!
Η κατανάλωση φαρμάκων το 2003 στα νοσοκομεία κόστιζε 762 εκατ. ευρώ και σήμερα 1.545 εκατ. ευρώ.
Στη φαρμακευτική αγορά η κατανάλωση ήταν 3,55 δισ. ευρώ και έφτασε φέτος, σύμφωνα με εκτίμηση του ΕΟΦ, 7,07 δισ. ευρώ. Συνολικά το 2.000 δαπανούσαμε για φάρμακα 2,6 δισ. ευρώ, το 2003 φτάσαμε 4,3 δισ. ευρώ και φέτος, κατά τον ΕΟΦ, είμαστε στα 8,6 δισ. ευρώ.
Η κατάργηση της λίστας φαρμάκων, η παντελής έλλειψη ελέγχου, σε συνδυασμό με την κυκλοφορία νεότερων ακριβότερων φαρμάκων, αλλά και η ανεξέλεγκτη συνταγογράφηση, έφεραν τη συνολική ετήσια φαρμακευτική δαπάνη που ήταν το 2003 στα 4,8 δισ., τον τελευταίο χρόνο να φτάνει στα 10 δισ. ευρώ!
Η εκτίναξη της φαρμακευτικής κατανάλωσης είναι συνέπεια της κατάργησης της λίστας φαρμάκων, της ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης φαρμάκων, της μη υλοποίησης του νόμου για την επιστροφή του 4% από τη φαρμακοβιομηχανία στα Ταμεία - παρά τις εξαγγελίες για εφαρμογή αυτού από το αρμόδιο υπουργείο- του νέου τρόπου υπολογισμού της τιμής χρέωσης των φαρμάκων και της μη ενσωμάτωσης κριτηρίων κόστους- αποτελεσματικότητας στο σύστημα αποζημίωσης και τιμολόγησης των φαρμάκων.
Καρκινοπαθείς
Χειρουργεία από 3 - 6 μήνες και βιοψίες σε ενάμιση μήνα
Οι ογκολογικοί ασθενείς, σ΄ όλα τα ογκολογικά νοσοκομεία, όπως μας καταγγέλλουν γιατροί και ασθενείς, εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται, σε λίστες αναμονής για χειρουργεία από 3 έως 6 μήνες(!), με άγνωστης έκτασης δυσμενείς επιπτώσεις, ακόμα και για τη ζωή τους, στον βαθμό, που, με την καθυστέρηση, η νόσος αλλάζει «στάδιο».
Ο ίδιος κίνδυνος υπάρχει και όταν, λόγω των ελλείψεων προσωπικού, αλλά και των συχνών βλαβών στα παλιάς τεχνολογίας ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα, οι ασθενείς χάνουν ακτινοθεραπείες. Οι λίστες για ακτινοθεραπείες φτάνουν έως και 3 μήνες.
Οσοι ασθενείς έχουν την οικονομική δυνατότητα, στρέφονται στον ιδιωτικό τομέα, πληρώνοντας από την τσέπη τους.
Αποτελέσματα από τις βιοψίες, δίνονται συχνά εκτός χρονικών ορίων (!), σ΄ έναν μήνα έως και 45 ημέρες, όταν η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ορίζει ότι το πολύ σε 20-25 ημέρες μετά το χειρουργείο, πρέπει να γίνει η απαραίτητη συμπληρωματική θεραπεία, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος τοπικής υποτροπής της νόσου.
Κανένα ογκολογικό νοσοκομείο , δεν διαθέτει τεχνολογία «pet», υψηλής πιστότητας ολόσωμη αξονική που εντοπίζει όγκους σε προκαρκινικά στάδια και διαγνωστικά χρησιμοποιείται για να ελέγχεται το αποτέλεσμα της θεραπείας, καθώς δόθηκαν κατά προτεραιότητα άδειες στον ιδιωτικό τομέα, καλύπτοντας μάλιστα το σύνολο των αδειών(!), που δικαιούται η χώρα μας, βάσει πληθυσμού.
«ΨΥΧΑΡΓΩ»
Περικοπές στις δαπάνες για την ψυχική υγεία, τινάζουν στον αέρα το πρόγραμμα αποασυλοποίησης των ψυχιατρείων «Ψυχαργώ», με 370 ξενώνες που περιθάλπουν πάνω από 3.000 άτομα.
Το προσωπικό παραμένει χρόνια απλήρωτο (κάποιοι εγκαταλείπουν και αλλάζουν δουλειά), απειλούνται με λουκέτο οι ξενώνες και έχουν διαμορφωθεί συνθήκες για να επιστρέψουν οι ασθενείς στη «φωλιά του κούκου»!
Ηδη πρώην τρόφιμοι των ξενώνων καταλήγουν ξανά στο Δρομοκαΐτειο και το Δαφνί.
Ναρκωτικά
5.500 για μια θέση στα προγράμματα του ΟΚΑΝΑ
Στα 15 εκατ. ευρώ φτάνουν τα χρέη στα Κέντρα Πρόληψης για τα ναρκωτικά. Απλήρωτοι για πολλούς μήνες είναι οι εργαζόμενοι σε πολλά Κ.Π. (Ζακύνθου, Θεσπρωτίας, Δωδεκανήσου - Κω, Βοιωτίας, Διαδημοτικά Κέντρα Πρόληψης Αργυρούπολης, Αλίμου, Ελληνικού και Γλυφάδας, Κ.Π. Αιγάλεω, Αγ. Βαρβάρας - Χαϊδαρίου, Χανίων, Ξάνθης και 4 Κ.Π. Δήμου Αθηναίων).
Οι λίστες της ντροπής», που σύμφωνα με την εξαγγελία του ίδιου του πρωθυπουργού θα είχαν εξαλειφθεί σ΄ έναν χρόνο, είναι ακόμα σήμερα, εκτός κάθε ελέγχου, φτάνοντας στα 5.500 άτομα που ζητούν και δεν βρίσκουν θέση στα προγράμματα απεξάρτησης. Τα προγράμματα του ΟΚΑΝΑ εγκαταλείφτηκαν στην τύχη τους χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση. Οι «βαρύγδουπες εξαγγελίες» αθετήθηκαν, οι ανθρώπινες τραγωδίες γράφονται καθημερινά με θανάτους νέων, πολλοί από τους οποίους ήταν στις λίστες για ν' αρχίσουν θεραπεία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ
jkritikos@pegasus.gr
