Συναγερμός για
θανατηφόρο μύκητα
Σε αναβρασμό το Αττικό νοσοκομείο - Ντοκουμέντα παρουσιάζει ο ΕΤ
Τρίτη, 12.06.07
Σε κατάσταση επιφυλακής βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, το Αττικό, εξαιτίας του μύκητα mucor, ο οποίος έχει προκαλέσει το θάνατο δύο ανθρώπων, ενώ έχει προσβάλει συνολικά έξι σε διάστημα λιγότερο από ένα μήνα.
Ο μύκητας mucor θεωρείται εξαιρετικά σπάνιος αλλά και θανατηφόρος. Τα διεθνή δεδομένα αναφέρουν ορισμένα κρούσματα πριν από δύο χρόνια σε νοσοκομείο του Καναδά, ενώ στη χώρα μας πριν από πολλά χρόνια είχε καταγραφεί ένας θάνατος διαβητικού ασθενή στον «Ευαγγελισμό».
Η διοίκηση του νοσοκομείου επιβεβαιώνει μόνο τον έναν από τους δύο θανάτους και μάλιστα χωρίς να τον αποδίδει εξ ολοκλήρου στο μύκητα mucor. Σύμφωνα με την επιτροπή λοιμώξεων του Αττικού ο μύκητας μεταδόθηκε στους ασθενείς από μολυσμένες γάζες, επιδέσμους και άλλα υλικά.
«Χωρίς άμεση παρέμβαση η νόσος έχει κατά κανόνα μοιραία έκβαση λόγω της τάσης του μύκητα να επεκτείνεται μέσω των αγγείων προκαλώντας θρόμβωση και νέκρωση των ιστών», αναφέρει έγγραφο της επιτροπής λοιμώξεων του Αττικού που αποκαλύπτει ο ΕΤ. (Το θέμα έφερε την Κυριακή στην επικαιρότητα η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα»).
Το έγγραφο – το οποίο υπογράφει η πρόεδρος της επιτροπής, καθηγήτρια Παθολογίας κ. Ελένη Γιαμαρέλλου έχει ημερομηνία 30 Μαΐου και αναφέρεται σε τρία περιστατικά μουκορμύκωσης, όπως ονομάζεται η λοίμωξη από το μύκητα mucor.
«Η μουκορμύκωση έχει συσχετιστεί με τη χρήση μη αποστειρωμένων μολυσμένων γαζών, ελαστικών επιδέσμων και επιθεμάτων κάλυψης χειρουργικών τραυμάτων, καθώς και με τη νοσηλεία ασθενή σε περιβάλλον όπου εκτελούνται κατασκευαστικές εργασίες», αναφέρει χαρακτηριστικά το έγγραφο που εστάλη προς τη διοίκηση και τους διευθυντές διάφορων τμημάτων του Αττικού Νοσοκομείου.
Το πρώτο περιστατικό μουκορμύκωσης εμφανίστηκε στο Αττικό στις αρχές του περασμένου μήνα. Μολύνθηκε ένας ασθενής της καρδιοχειρουργικής κλινικής, ο οποίος έπασχε και από διαβήτη. Η λοίμωξη ήταν αδύνατο να αντιμετωπιστεί και ο ασθενής κατέληξε.
«Εχουν προσβληθεί συνολικά έξι ασθενείς από την καρδιοχειρουργική, την ορθοπεδική και τη χειρουργική κλινική. Ο ένας από τους ασθενείς αυτούς κατέληξε και ο θάνατός του πιθανόν να σχετίζεται με τη λοίμωξη», δήλωσε στον ΕΤ ο διοικητής του Αττικού Νοσοκομείου κ. Σπύρος Αποστολόπουλος. Σύμφωνα με τον ίδιο, «μόλις έγινε γνωστή η εμφάνιση της λοίμωξης ελήφθησαν όλα τα απαιτούμενα μέτρα. Ηδη εδώ και 14 μέρες δεν έχει καταγραφεί άλλο περιστατικό».
Ενας ακόμη θάνατος οφείλεται – σύμφωνα με πληροφορίες – στο φονικό μύκητα, χωρίς ωστόσο αυτό να επιβεβαιώνεται επισήμως από το νοσοκομείο.
Σύμφωνα με το έγγραφο της επιτροπής λοιμώξεων του νοσοκομείου, μόλις επιβεβαιώθηκε εργαστηριακά η ύπαρξη του μύκητα, αποσύρθηκαν όλες οι παρτίδες με τα ύποπτα υλικά. Τα μέλη της επιτροπής διαπίστωσαν και μια σειρά από παραλείψεις στον τρόπο που λειτουργούν τα πλυντήρια και το τμήμα κεντρικής αποστείρωσης του νοσοκομείου, καθώς και άλλα προβλήματα που πιθανόν να σχετίζονται με την εξάπλωση του μύκητα.
Ειδικοί λοιμωξιολόγοι επισημαίνουν ότι ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός εμφανίζεται μεν σπανίως αλλά θεωρείται πολύ επικίνδυνος, καθώς παρουσιάζει θνησιμότητα πάνω από 50%. Οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν μάλιστα πολλά τα έξι κρούσματα.
Τι έχει γίνει στον κόσμο
Ο μύκητας mucor προκαλεί μια σχετικά σπάνια μυκητιασική λοίμωξη, τη μουκορμύκωση, και αναπτύσσεται κυρίως σε άτομα με μειωμένο αμυντικό μηχανισμό. Στα παγκόσμια ιατρικά χρονικά ωστόσο τα περιστατικά θανάτων από τον εν λόγω μύκητα δεν είναι συχνά. Το πιο πρόσφατο σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2005 στο Κεμπέκ. Ενα πρόωρο νεογνό έχασε τη ζωή του σε δημόσιο νοσοκομείο. Οι γιατροί διέγνωσαν την παρουσία του μύκητα mucor στο σώμα του. Ο επικεφαλής της ομάδας που εξέτασε το βρέφος διευκρίνισε ότι ο μύκητας δεν μεταδίδεται μέσω του αέρα, αλλά βρίσκεται στο έδαφος, τα φυτά, τα χαλασμένα φρούτα και τα λαχανικά.
Στη Σλοβακία ανάλογη έρευνα έδειξε ότι η μουκορμύκωση προκάλεσε το θάνατο στο 15% των ασθενών την τελευταία πενταετία. Στη Βραζιλία, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η Ιατρική Σχολή του Ριμπειράο Πρέτο (σε 102 ασθενείς), ο μύκητας mucor προκάλεσε το θάνατο σε ποσοστό 4,5% των ασθενών από το 1968 έως το 1991.
Τι ανησυχεί τους επιστήμονες
«Ο μύκητας mucor εμφανίζεται σπάνια. Μάλιστα, δεν θα μας απασχολούσε καν αν δεν παρουσίαζε τόσο μεγάλη θνησιμότητα – άνω του 50%. Εξι κρούσματα μέσα σε τέτοιο διάστημα είναι πολλά.
Συνήθως καταγράφεται μονοψήφιος αριθμός μέσα σε ένα χρόνο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Θανάσης Σκουτέλης, καθηγητής λοιμωξιολόγος και πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».
Σύμφωνα με την κυρία Ολγα Πανιάρα, διευθύντρια στο Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας του «Ευαγγελισμού», ο συγκεκριμένος μύκητας υπάρχει κατά κόρον στον ατμοσφαιρικό αέρα και στο χώμα. «Πριν από περίπου 25 χρόνια δεν θεωρείτο καν παθογόνος». Γι’ αυτό και ο μύκητας βρίσκει πρόσφορο έδαφος σε περιοχές όπου εκτελούνται κατασκευαστικά έργα. Είναι χαρακτηριστικό ότι είχε καταγραφεί αυξημένη εμφάνιση mucor όσο ήταν σε εξέλιξη οι εργασίες του μετρό στον “Ευαγγελισμό” αλλά και η ανακαίνιση διαφόρων τμημάτων του νοσοκομείου εν όψει Ολυμπιακών Αγώνων.
Η μουκορμύκωση προσβάλλει μόνον τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, δηλαδή ανθρώπους που έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε χειρουργική επέμβαση, που πάσχουν από λευχαιμία ή άλλες μορφές αιματολογικού καρκίνου ή λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα (ύστερα από μεταμόσχευση).
Θεωρείται μάλιστα η υπ’ αριθμόν ένα θανατηφόρος επιπλοκή στους ασθενείς με λευχαιμία.
Η λοίμωξη εκδηλώνεται κυρίως στο αναπνευστικό σύστημα αλλά και στο γαστρεντερικό, ενώ μπορεί να πλήξει τα όργανα που παρουσιάζουν άλλες βλάβες και είναι ήδη εξασθενημένα.
Το καλό είναι ότι ο μύκητας δεν μεταδίδεται από ασθενή σε ασθενή. Μπορεί ωστόσο να εξαπλωθεί σε ένα χώρο από τα ανοιχτά παράθυρα ή από τα ακάθαρτα φίλτρα ενός κλιματιστικού συστήματος.
Επιπλέον, ο καιρός αυτής της εποχής τον ευνοεί ιδιαίτερα, αφού χρειάζεται ζέστη και υγρασία για να αναπτυχθεί. Η λοίμωξη από mucor εντοπίζεται και αντιμετωπίζεται αρκετά δύσκολα: ο μύκητας πολλαπλασιάζεται γρήγορα και για την εξόντωσή του απαιτείται αγωγή με φάρμακα που πιθανόν να έχουν τοξική δράση στον οργανισμό.
