«ΜΙΚΡΗ» ΑΥΞΗΣΗ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΤΑΜΕΙΟ Ή 15 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΠΛΕΟΝ, ΟΙ... ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ - ΟΙ «ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΑΛΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ»
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
ΥΠΑΓΩΓΗ στο ΙΚΑ με 5 επιπλέον χρόνια στην εργασία ή παραμονή στην ασφάλιση του Δημοσίου με 15 έτη παραπάνω. Στο δίλημμα αυτό καλείται να τοποθετηθούν η ΑΔΕΔΥ και οι δημόσιοι υπάλληλοι, στο πλαίσιο της αναγκαστικής -λόγω Ε.Ε.- εξίσωσης των προϋποθέσεων «εξόδου» από την υπηρεσία ανδρών και γυναικών.
Την πρόταση για υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ αναμένεται να καταθέσει το υπουργείο Εργασίας στην ΑΔΕΔΥ αυτή την εβδομάδα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που θα γίνει για το ασφαλιστικό.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη, η ασφάλιση των δημόσιων υπαλλήλων στο ΙΚΑ σημαίνει ότι μπορεί ο νομοθέτης να προβλέπει διαφορετικά όρια συνταξιοδότησης μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αυτό, γιατί το ΙΚΑ είναι «κοινωνική ασφάλιση», για την οποία δεν έχει αρμοδιότητα η Ευρωπαϊκή Ενωση. Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), στο οποίο προσέφυγε η Κομισιόν, έκρινε ότι η ασφάλιση στον εργοδότη (παροχή της σύνταξης, όπως και του μισθού, από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) είναι επαγγελματική. Προκύπτει δηλαδή ευθέως από την εργασιακή σχέση και, κατά συνέπεια, δεν είναι επιτρεπτές οι (ευνοϊκές για τις γυναίκες) εξαιρέσεις.
Επαγγελματική ασφάλιση
Με βάση αυτή την απόφαση, υποχρεώθηκε η χώρα να καταργήσει τις διακρίσεις και να εξισώσει τα όρια ηλικίας ανδρών και γυναικών. Εάν αυτό γίνει στο πλαίσιο της σημερινής ασφάλισης στο Δημόσιο, πρέπει να αυξηθούν τα όρια ηλικίας των γυναικών, κυρίως των μητέρων, ακόμη και με ανήλικο τέκνο, έως και 15 έτη ή και 17 σε ακραίες περιπτώσεις. Αντίθετα, η υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ των 500.000 δημόσιων υπαλλήλων (ήδη μικρός αριθμός εργαζομένων στα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαιου ασφαλίζονται στο ταμείο του ιδιωτικού τομέα) θα σημάνει μικρότερη αύξηση των ορίων ηλικίας και, σε κάθε περίπτωση, οι γυναίκες θα αποφύγουν τη βίαιη προσαρμογή στα όρια ηλικίας.
Να σημειωθεί ότι στο ΙΚΑ επιτρέπεται η συνταξιοδότηση με ανήλικο στο 50ό έτος, ρύθμιση που παρατάθηκε για έναν ακόμη χρόνο (μέχρι τις 31/12/2010) από τον κ. Α. Λοβέρδο, σε αντίθεση με τον νόμο Πετραλιά (3655/2008), που προβλέπει τη σταδιακή αύξηση στο 55ο έτος. Η... παραχώρηση έγινε, για να συνυπολογιστεί η ρύθμιση στο πλαίσιο του γενικότερου διαλόγου για το ασφαλιστικό. Σαν κίνηση καλής θέλησης προς τα συνδικάτα, δηλαδή, προκειμένου να ξεκινήσει ο διάλογος. Αλλά, ακόμη και αν προκριθεί η σκληρή ρύθμιση Πετραλιά (55ο έτος για συνταξιοδότηση μητέρας, όταν η εργαζόμενη είχε ανήλικο στην ηλικία των 50 ετών-τεκνοποίηση στο 32ο έτος), τα προβλεπόμενα στο ΙΚΑ είναι σαφώς ευνοϊκότερα εν σχέσει με τα ανδρικά όρια στο Δημόσιο (65ο έτος το γενικό όριο συνταξιοδότησης).
Αντιθέτως, οι άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι και οι ένστολοι (στρατιωτικοί, αστυνομικοί, πυροσβέστες, λιμενικοί κ.ά.) με τρία παιδιά θα χάσουν έτσι κι αλλιώς το προνόμιο για συνταξιοδότηση με 20 έτη εργασίας χωρίς όριο ηλικίας, είτε μείνουν στην ασφάλιση του Δημοσίου είτε υπαχθούν στο ΙΚΑ. Οι τρίτεκνες και όσοι άνδρες έχουν την επιμέλεια 3 παιδιών θα μπορούν να εξέρχονται στο 56ο έτος.
Η ρύθμιση αφορά 140.000 γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους, τις οποίες «πιάνει» η απόφαση του Δικαστηρίου και, για να αποφύγουν αυτές τα νέα πολύ υψηλά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, πρέπει να «θυσιαστούν», να ενταχθούν δηλαδή στην ασφάλιση του ΙΚΑ οι υπόλοιποι περίπου 360.000 δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι δεν έχουν εμφανές όφελος από αυτή τη μετακίνηση. Εκτός ίσως από το γεγονός ότι η ασφάλισή τους θα ξαναγίνει κοινωνική, από «επαγγελματική», όπως χαρακτηρίστηκε από το ΔΕΚ.
Και «επαγγελματική» σημαίνει σύνταξη με βάση τις εισφορές και τον συνολικό χρόνο ασφάλισης και, ουσιαστικά, αντικατάσταση του αναδιανεμητικού συστήματος από το ανταποδοτικό. Επιπρόσθετα, η ασφάλιση στο ΙΚΑ δεν σημαίνει μείωση των αποδοχών, καθώς οι συντάξεις των δημόσιων υπαλλήλων θα πάνε στο 70% της καλύτερης 5ετίας έως το 2017, όπως προβλέπει ο νόμος 3029/2002 (Ρέππα), καθεστώς που ισχύει ήδη στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Τις τελικές προτάσεις θα αναμένει η ΑΔΕΔΥ
Στάση αναμονής τηρεί η ΑΔΕΔΥ απέναντι στις κυβερνητικές προθέσεις.
Θεωρείται δύσκολο να συναινέσει, καθώς η πρώτη συνδικαλιστική αντίδραση επικεντρώνεται στη θέση «ας αποφασίσει η κυβέρνηση που έχει την πολιτική ευθύνη και εμείς θα την κρίνουμε».
Να σημειωθεί ότι, ανεξαρτήτως της υπαγωγής στο ΙΚΑ ή όχι, τα όρια ηλικίας των γυναικών στο Δημόσιο θα αρχίσουν να αυξάνονται από το 2013 και μετά με ρυθμό ένα έτος κάθε χρόνο. Ετσι, το 2018 οι εργαζόμενες θα βγαίνουν στη σύνταξη 5 χρόνια αργότερα εν σχέσει με τα σημερινά δεδομένα. Πάντως, όσες εργαζόμενες έχουν θεμελιώσει ήδη συνταξιοδοτικό δικαίωμα θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε στο μέλλον με τα ισχύοντα (σημερινά ευνοϊκά) όρια.
Παρα ταύτα αναμένεται να σχηματιστούν ουρές εξόδου από το Δημόσιο, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί περαιτέρω ο προϋπολογισμός με συνταξιοδοτικές δαπάνες και να οδηγηθεί σε πλήρες αδιέξοδο το Ταμείο Πρόνοιας (εφάπαξ). Ουσιαστικά, όσες γυναίκες επιλέξουν τη φυγή τώρα από το Δημόσιο κινδυνεύουν να πάρουν το εφάπαξ έπειτα από 3 ή 4 χρόνια. Ηδη 18.000 συνταξιούχοι αναμένουν στην ουρά και απαιτούνται 800 εκατ. ευρώ για την κανονική απόδοση των εφάπαξ.
Τα ετήσια έσοδα του ταμείου περιορίζονται στα 320 εκατ. ευρώ, ικανά μόνο για το εφάπαξ 6.500 υπαλλήλων, ενώ το υπουργείο Οικονομικών δεν προτίθεται, εν μέσω δημοσιονομικής κατάρρευσης, να χρηματοδοτήσει το ταμείο με εφάπαξ κρατικούς πόρους. Σε κάθε περίπτωση, η μεταφορά των δημόσιων υπαλλήλων στο ΙΚΑ θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό. Και τούτο, γιατί πρέπει το κράτος να πληρώνει τόσο τις συντάξεις των «απόμαχων», αλλά και να καταβάλλει τις εργοδοτικές εισφορές στο ΙΚΑ.
Χ. Μ.
