19/07/2009
(Ελευθεροτυπία)
«Σε κατάρρευση θα οδηγηθούν σύντομα τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας από τον λανθασμένο χειρισμό της νέας γρίπης». Η πρόβλεψη διατυπώνεται από τον καθηγητή επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής, επικεφαλής του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αγγ. Χατζάκη.
Ο διακεκριμένος επιστήμονας έπειτα από μελέτη των δεδομένων στη χώρα μας, αλλά και ύστερα από αλλεπάλληλες συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς και φορείς δεν διστάζει να μιλήσει για τα λάθη του υπουργείου Υγείας στον χειρισμό της υπόθεσης, την αδιαφάνεια στην προβολή των πραγματικών στοιχείων, και τις αντιφάσεις που πολύ σύντομα θα οδηγήσουν στη διάλυση των νοσοκομείων, όπως και στα μειωμένα αποθέματα των αντιιικών φαρμάκων.
Ολοι στα νοσοκομεία
Να τι λέει χαρακτηριστικά: «Ο σχεδιασμός στη χώρα μας νοσεί βαρύτατα διότι ενθαρρύνονται οι ασθενείς να πηγαίνουν στα νοσοκομεία. Σε μια πανδημία αναμένεται το 10% του πληθυσμού να πλησιάσει τις υπηρεσίες υγείας με μικρό ή μεσαίο πρόβλημα. Αν, λοιπόν, η πανδημία εξελιχθεί σχετικά σύντομα, μέσα σε 3 με 4 μήνες, όπως λέει και η διεθνής εμπειρία, αντιλαμβάνεστε τι θα συμβεί στην Ελλάδα. Αν ένα εκατομμύριο πολίτες σε διάστημα 3 μηνών προσεγγίσουν τα εξωτερικά ιατρεία ή τα τμήματα επειγόντων περιστατικών, το βέβαιο είναι πως θα έχουμε κατάρρευση των νοσοκομείων. Και φανταστείτε μόνο τι θα γίνει στα δύο παιδιατρικά νοσοκομεία, θα παραλύσουν».
*Στο εξωτερικό οι ασθενείς προωθούνται στις μονάδες της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος μετάδοσης της νόσου εντός των συστημάτων υγείας. Μόνο σε περιπτώσεις που τα περιστατικά είναι σοβαρά απευθύνονται στα νοσοκομεία.
«Στη χώρα μας η περιορισμένη υποδομή πρωτοβάθμιας περίθαλψης στρέφει όλους τους πολίτες στα νοσηλευτικά ιδρύματα, με δυσάρεστο παράδειγμα την πρόσφατη περιπέτεια με το Σισμανόγλειο που εξαιρέθηκε από νοσοκομείο αναφοράς της νόσου μετά τη μόλυνση από τον ιό ενός τραυματιοφορέα. Η γρίπη, όμως, δεν πρέπει να θεραπεύεται σε νοσοκομεία, εκτός των σοβαρών περιπτώσεων», συμπληρώνει ο Αγγ. Χατζάκης.
*Ο καθηγητής μιλάει και για ανεπάρκεια φαρμάκων μετά την ενημέρωση του υπουργείου Υγείας ότι τα αποθέματα των αντιιικών σκευασμάτων επαρκούν να καλύψουν έως το 20% του πληθυσμού.
«Ενα από τα πρακτικά μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο είναι η διαθεσιμότητα θεραπείας για όσους αρρωστήσουν. Αυτή τη στιγμή, όμως, στην Ελλάδα αν η επιδημία προχωρήσει, δεν αρκούν τα αποθέματα. Με βάση τις μελέτες εάν δεν ληφθεί κανένα μέτρο θα αρρωστήσει το 36% του ελληνικού πληθυσμού και το 60% των παιδιών. Εμείς διαθέτουμε αποθέματα μόλις για το 20% και εφόσον, βέβαια, αυτά έχουν πράγματι αγορασθεί».
*Το ανησυχητικό, όμως, είναι πως σήμερα οι Ελληνες δεν έχουν καμία απολύτως πρόσβαση στα φάρμακα, καθώς έχουν αποσυρθεί απ' όλα τα φαρμακεία τα δύο υπάρχοντα σκευάσματα που ενδείκνυνται για τη νόσο.
«Εάν δεν εξασφαλισθεί η έγκαιρη πρόσβαση στην αντιιική θεραπεία, αυτό μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνο, καθώς τα φάρμακα πρέπει να ληφθούν μέσα σε ένα διάστημα δύο ημερών από την έναρξη της νόσου. Αν χρειασθούν θεραπεία, θα σπεύσουν όλοι στα νοσοκομεία γιατί μόνο εκεί είναι διαθέσιμη. Στο εξωτερικό άλλο είναι το εθνικό απόθεμα και άλλο αυτό των φαρμακείων. Είναι ενδεικτικό ότι στις ΗΠΑ με την ανακοίνωση της επιδημίας το 25% του αντιικού αποθέματος μεταφέρθηκε στην περιφέρεια, ώστε να είναι παντού διαθέσιμο αν χρειασθεί. Αντίθετα, εδώ δεν έχει γίνει καν ενημέρωση των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου ώστε να γνωρίζει κανείς τι πρέπει να πράξει εάν προσβληθεί από τον ιό».
*Ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας μιλάει και για αδιαφάνεια, καθώς όπως εξηγεί:
«Δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα τα εθνικά σχέδια ανά τομέα ούτε καν επικαιροποιημένο εθνικό σχέδιο. Ετσι δεν γνωρίζουμε καν αν έχουν ληφθεί μέτρα προστασίας. Εκτός αυτού η Ελλάδα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν υποβάλλει τα ατομικά επιδημιολογικά στοιχεία των περιστατικών γρίπης στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC)».
Ο ρόλος των παιδιάτρων
Κατά τον Αγγ. Χατζάκη οι τραγικές αδυναμίες του συστήματος εστιάζονται:
* Στην έλλειψη αξιοποίησης των υποδομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, αφού «ο ρόλος των παιδιάτρων και των παθολόγων θα έπρεπε να είναι πρωταρχικής σημασίας».
* Στην ανεπαρκή εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού σχετικά με τη γρίπη.
* Στις ελλείψεις προσωπικού και ιδιαιτέρως στους χώρους των εντατικών, οι οποίες μπορεί αίφνης να γεμίσουν ασφυκτικά σε περίπτωση που εκδηλωθεί πλήρως η πανδημία.
* Στην απουσία διατομεακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση της νόσου που, όπως σημειώνει, «δεν είναι θέμα μόνο ενός υπουργείου».
*Οσο για τις αντιφάσεις, οι οποίες κυριαρχούν στην πολιτική της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας επισημαίνει:
1 «Αλλα λένε σε μία συνέντευξη για τον εμβολιασμό για τον πνευμονιόκοκκο (πιθανή παρενέργεια) και άλλα στην επόμενη. Σε διεθνές επίπεδο αυτή η τακτική θεωρείται απαράδεκτη».
2 Ενώ αρχικά είχε λεχθεί πως δεν χρειάζεται να κλείσουν τα σχολεία, «δύο μέρες μετά ανασκευάσθηκε αυτή η συγκεκριμένη δήλωση».
3 Ενώ η νόσος έχει ελαφρά συμπτώματα, «τα πρώτα περιστατικά θεραπεύτηκαν σε θαλάμους αρνητικής πίεσης».
