Στην εντατική, η ζωή και ο θάνατος σε απόσταση αναπνοής.
Κλειστά κρεβάτια λόγω ελλείψεων σε νοσηλευτικό προσωπικό και πόσα ακόμη που χρειάζονται για να καλύψουν τις ανάγκες. Γιατροί που καλούνται να παίξουν τους... Θεούς ή τους τραυματιοφορείς. Που αναγκάζονται να πάρουν αποφάσεις και να επιλέξουν, στη λογική «της ιατρικής των καταστροφών», ποιο περιστατικό θα πάρουν στη μονάδα όταν αδειάσει ένα κρεβάτι ή να μεταφέρουν οι ίδιοι τον ασθενή τους για μια αξονική γιατί ακόμη και οι τραυματιοφορείς είναι δυσεύρετοι στα δημόσια νοσοκομεία.
Ποιο θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι το κίνητρο για να γίνει κάποιος εντατικολόγος όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες, όπως λένε οι ίδιοι: σκληρή δουλειά και χωρίς οικονομικές απολαβές αντίστοιχες; Με έξι εφτά, ίσως και παραπάνω εφημερίες τον μήνα, χωρίς εκ των πραγμάτων τη δυνατότητα για ιδιωτικό ιατρείο και με καθημερινά τα διλήμματα;
Ο Απόστολος Αρμαγανίδης, διευθυντής της ΜΕΘ στο Αττικό Νοσοκομείο, αναπληρωτής καθηγητής στο πανεπιστήμιο και αντιπρόεδρος στην Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας, δεν δυσκολεύεται να απαντήσει: Εχεις την αίσθηση ότι σώζεις κάποιους ανθρώπους. Οι περισσότεροι απ' αυτούς που μπαίνουν στη ΜΕΘ, αν δεν έμπαιναν, θα πέθαιναν. Αν λοιπόν από τους τρεις που θα μπουν οι δύο ξαναφύγουν για τον όροφο, έχεις την αίσθηση ότι κάτι έκανες».
Αποφεύγει τους αριθμούς, αυτούς που βλέπουν κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας, για το πόσοι άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους επειδή υπάρχουν κρεβάτια σε ΜΕΘ που είναι κλειστά. Γι' αυτόν πολύ απλά δεν θα έπρεπε να υπάρχει λίστα αναμονής. Θα έπρεπε αύριο να ανοίξουν τα κλειστά κρεβάτια και να μπει ένα πλάνο για το πόσα καινούργια μπορούν κάθε χρόνο να προστίθενται: πέντε, δέκα, εκατό;
«Δεν θα έπρεπε να είμαστε τριτοκοσμική χώρα στο επείγον. Δεν νοείται σε ευρωπαϊκό κράτος προηγμένο να ψάχνεις να βρεις κρεβάτι σε μονάδα και να είσαι σε λίστα αναμονής. Ακόμη κι αν είσαι τόσο βαριά, που θα πεθάνεις έτσι κι αλλιώς, νομίζω ότι δικαιούσαι ένα κρεβάτι, μία ευκαιρία. Είναι παράλογο το επείγον να μπαίνει σε λίστα αναμονής», τονίζει.
Κάποια στιγμή δέχεται να ακολουθήσει τη δημοσιογραφική λογική των αριθμών: «Εμείς εκείνο που λέμε είναι ότι οι μονάδες σήμερα έχουν μια θνησιμότητα της τάξης του 20-30%. Δηλαδή, το 70% και παραπάνω αυτών που μπαίνουν μέσα σώζεται. Αν δεν μπουν, το ποσοστό (σ.σ. επιβίωσης) είναι πολύ χειρότερο, έως μηδαμινό. Από τους 20 ανθρώπους που περιμένουν στη λίστα του ΕΚΑΒ για να μπουν στη μονάδα πόσοι μπορεί να πεθάνουν μέσα στο βράδυ; Πολλοί. Και τρεις και τέσσερις και πέντε, πιθανόν. Αν το υπολογίσετε αυτό, ακόμη και ένας να πεθάνει, επί 365 ημέρες καταλαβαίνετε τι σημαίνει...».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή που τα κρεβάτια παραμένουν κλειστά είναι οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό. Αν ξεπεραστεί αυτό, τότε θα φανούν και άλλα προβλήματα, που έχουν να κάνουν με ελλείψεις σε γιατρούς και εξοπλισμό. Ηδη, και το φαινόμενο είναι διεθνές, δεν είναι πολλοί αυτοί που επιθυμούν να γίνουν εντατικολόγοι. Χρειάζεται, λέει ο κ. Αρμαγανίδης, να δοθούν κίνητρα για να παραμείνουν γιατροί και νοσηλευτές στις μονάδες.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στάνταρ -γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία, υπάρχουν κάποιες προβλέψεις μόνο για τις ιδιωτικές- για να λειτουργήσει μια μονάδα πρέπει να έχει εξαπλάσιο αριθμό νοσηλευτών από τα κρεβάτια προκειμένου να βγάλει τις βάρδιες όλες τις ημέρες του χρόνου, τις αργίες κ.λπ. Στη χώρα μας γίνεται προσπάθεια να υπάρχει τουλάχιστον τριπλάσιος αριθμός νοσηλευτών, αλλά πουθενά δεν συμβαίνει αυτό. Στην Ελλάδα η αναλογία κατά μέσο όρο είναι 2,2 με 2,3. Σε πολλές μονάδες είναι ακόμη πιο κάτω.
«Το ζήτημα είναι πόσους αρρώστους προσέχει ταυτόχρονα στη βάρδιά του ο νοσηλευτής. Το ιδανικό θα ήταν έναν. Στην ελληνική πραγματικότητα λέμε άντε να προσέχει δύο μαζί ή και τρεις επειδή είναι μεγάλη ανάγκη, αλλά όταν φτάνει να προσέχει παραπάνω από τρεις, κλείνουμε το κρεβάτι ή δεν το ανοίγουμε. Γιατί όταν έχουμε έναν νοσηλευτή να τρέχει γύρω γύρω από τέσσερις αρρώστους, τότε κοροϊδεύουμε, δεν είμαστε μονάδα».
Φαντάζομαι ότι κάποιες φορές αντιμετωπίζετε το δίλημμα: ένα άδειο κρεβάτι αλλά περισσότερα τα περιστατικά που χρήζουν νοσηλείας. Πώς επιλέγετε;
«Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά. Λογικά, θεωρητικά αλλά και στην πράξη ελπίζω ότι γίνεται παντού το ίδιο: διαλέγεις αυτόν που θα μπορούσε να ωφεληθεί περισσότερο από τη χρήση του κρεβατιού της μονάδας. Δηλαδή, ακολουθείς τη λογική της "ιατρικής των καταστροφών"».
Που σημαίνει;
«Οταν έχεις μια μεγάλη καταστροφή και έχεις 15 τραυματίες, διαλέγεις με ποιους θα ασχοληθείς. Με κάποιον που είναι πολύ βαριά δεν έχει νόημα, γιατί αν "πέσεις" πάνω του μπορεί στο τέλος να χάσεις και αυτόν και άλλους τρεις που θα μπορούσαν να γλιτώσουν. Αυτός που είναι ελαφριά μπορεί να περιμένει, οπότε επιλέγεις αφού δεν μπορείς να τους αντιμετωπίσεις όλους. Αυτό, όμως, θα έπρεπε να συμβαίνει όταν γίνεται ένας μεγάλος σεισμός ή ένα μεγάλο ατύχημα και όχι κάθε μέρα...».
Για να κάνω λίγο και τον συνήγορο του διαβόλου: τι είστε, Θεοί, για να επιλέξετε;
«Ακριβώς επειδή δεν θεωρούμε ότι είμαστε Θεοί, θα έπρεπε να μη διαλέγουμε και να υπάρχουν κρεβάτια για όλους. Επειδή, όμως, δεν είμαστε και δημόσιοι υπάλληλοι να πούμε "ποιος, ήρθε πρώτος, ας περάσει απ' την πόρτα", πρέπει να πάρουμε κάποτε αποφάσεις και στην εντατική παίρνεις εκ των πραγμάτων αποφάσεις που έχουν να κάνουν με τη ζωή ή τον θάνατο του αρρώστου.
Οταν δεν μπορώ να τους νοσηλεύσω όλους, πρέπει να διαχειριστώ την κρίση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ποιος είναι αυτός; Στο τέλος του χρόνου να έχω σώσει όσους πιο πολλούς μπορούσα. Αυτό για τον άρρωστο σε ατομικό επίπεδο είναι πολύ άδικο. Και για τον γιατρό, όμως, είναι πολύ άδικο να τον βάζεις κάθε τόσο να αποφασίζει και να παίζει τον Θεό που λέγαμε...».
Αύριο: Ο χάρτης του ΕΣΥ. Στο κόκκινο τα νοσοκομεία σε όλη τη χώρα. Μιλούν γιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι στα νοσοκομεία
Ποιο θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι το κίνητρο για να γίνει κάποιος εντατικολόγος όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες, όπως λένε οι ίδιοι: σκληρή δουλειά και χωρίς οικονομικές απολαβές αντίστοιχες; Με έξι εφτά, ίσως και παραπάνω εφημερίες τον μήνα, χωρίς εκ των πραγμάτων τη δυνατότητα για ιδιωτικό ιατρείο και με καθημερινά τα διλήμματα;
Ο Απόστολος Αρμαγανίδης, διευθυντής της ΜΕΘ στο Αττικό Νοσοκομείο, αναπληρωτής καθηγητής στο πανεπιστήμιο και αντιπρόεδρος στην Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας, δεν δυσκολεύεται να απαντήσει: Εχεις την αίσθηση ότι σώζεις κάποιους ανθρώπους. Οι περισσότεροι απ' αυτούς που μπαίνουν στη ΜΕΘ, αν δεν έμπαιναν, θα πέθαιναν. Αν λοιπόν από τους τρεις που θα μπουν οι δύο ξαναφύγουν για τον όροφο, έχεις την αίσθηση ότι κάτι έκανες».
Αποφεύγει τους αριθμούς, αυτούς που βλέπουν κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας, για το πόσοι άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους επειδή υπάρχουν κρεβάτια σε ΜΕΘ που είναι κλειστά. Γι' αυτόν πολύ απλά δεν θα έπρεπε να υπάρχει λίστα αναμονής. Θα έπρεπε αύριο να ανοίξουν τα κλειστά κρεβάτια και να μπει ένα πλάνο για το πόσα καινούργια μπορούν κάθε χρόνο να προστίθενται: πέντε, δέκα, εκατό;
«Δεν θα έπρεπε να είμαστε τριτοκοσμική χώρα στο επείγον. Δεν νοείται σε ευρωπαϊκό κράτος προηγμένο να ψάχνεις να βρεις κρεβάτι σε μονάδα και να είσαι σε λίστα αναμονής. Ακόμη κι αν είσαι τόσο βαριά, που θα πεθάνεις έτσι κι αλλιώς, νομίζω ότι δικαιούσαι ένα κρεβάτι, μία ευκαιρία. Είναι παράλογο το επείγον να μπαίνει σε λίστα αναμονής», τονίζει.
Κάποια στιγμή δέχεται να ακολουθήσει τη δημοσιογραφική λογική των αριθμών: «Εμείς εκείνο που λέμε είναι ότι οι μονάδες σήμερα έχουν μια θνησιμότητα της τάξης του 20-30%. Δηλαδή, το 70% και παραπάνω αυτών που μπαίνουν μέσα σώζεται. Αν δεν μπουν, το ποσοστό (σ.σ. επιβίωσης) είναι πολύ χειρότερο, έως μηδαμινό. Από τους 20 ανθρώπους που περιμένουν στη λίστα του ΕΚΑΒ για να μπουν στη μονάδα πόσοι μπορεί να πεθάνουν μέσα στο βράδυ; Πολλοί. Και τρεις και τέσσερις και πέντε, πιθανόν. Αν το υπολογίσετε αυτό, ακόμη και ένας να πεθάνει, επί 365 ημέρες καταλαβαίνετε τι σημαίνει...».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή που τα κρεβάτια παραμένουν κλειστά είναι οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό. Αν ξεπεραστεί αυτό, τότε θα φανούν και άλλα προβλήματα, που έχουν να κάνουν με ελλείψεις σε γιατρούς και εξοπλισμό. Ηδη, και το φαινόμενο είναι διεθνές, δεν είναι πολλοί αυτοί που επιθυμούν να γίνουν εντατικολόγοι. Χρειάζεται, λέει ο κ. Αρμαγανίδης, να δοθούν κίνητρα για να παραμείνουν γιατροί και νοσηλευτές στις μονάδες.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στάνταρ -γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία, υπάρχουν κάποιες προβλέψεις μόνο για τις ιδιωτικές- για να λειτουργήσει μια μονάδα πρέπει να έχει εξαπλάσιο αριθμό νοσηλευτών από τα κρεβάτια προκειμένου να βγάλει τις βάρδιες όλες τις ημέρες του χρόνου, τις αργίες κ.λπ. Στη χώρα μας γίνεται προσπάθεια να υπάρχει τουλάχιστον τριπλάσιος αριθμός νοσηλευτών, αλλά πουθενά δεν συμβαίνει αυτό. Στην Ελλάδα η αναλογία κατά μέσο όρο είναι 2,2 με 2,3. Σε πολλές μονάδες είναι ακόμη πιο κάτω.
«Το ζήτημα είναι πόσους αρρώστους προσέχει ταυτόχρονα στη βάρδιά του ο νοσηλευτής. Το ιδανικό θα ήταν έναν. Στην ελληνική πραγματικότητα λέμε άντε να προσέχει δύο μαζί ή και τρεις επειδή είναι μεγάλη ανάγκη, αλλά όταν φτάνει να προσέχει παραπάνω από τρεις, κλείνουμε το κρεβάτι ή δεν το ανοίγουμε. Γιατί όταν έχουμε έναν νοσηλευτή να τρέχει γύρω γύρω από τέσσερις αρρώστους, τότε κοροϊδεύουμε, δεν είμαστε μονάδα».
Φαντάζομαι ότι κάποιες φορές αντιμετωπίζετε το δίλημμα: ένα άδειο κρεβάτι αλλά περισσότερα τα περιστατικά που χρήζουν νοσηλείας. Πώς επιλέγετε;
«Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά. Λογικά, θεωρητικά αλλά και στην πράξη ελπίζω ότι γίνεται παντού το ίδιο: διαλέγεις αυτόν που θα μπορούσε να ωφεληθεί περισσότερο από τη χρήση του κρεβατιού της μονάδας. Δηλαδή, ακολουθείς τη λογική της "ιατρικής των καταστροφών"».
Που σημαίνει;
«Οταν έχεις μια μεγάλη καταστροφή και έχεις 15 τραυματίες, διαλέγεις με ποιους θα ασχοληθείς. Με κάποιον που είναι πολύ βαριά δεν έχει νόημα, γιατί αν "πέσεις" πάνω του μπορεί στο τέλος να χάσεις και αυτόν και άλλους τρεις που θα μπορούσαν να γλιτώσουν. Αυτός που είναι ελαφριά μπορεί να περιμένει, οπότε επιλέγεις αφού δεν μπορείς να τους αντιμετωπίσεις όλους. Αυτό, όμως, θα έπρεπε να συμβαίνει όταν γίνεται ένας μεγάλος σεισμός ή ένα μεγάλο ατύχημα και όχι κάθε μέρα...».
Για να κάνω λίγο και τον συνήγορο του διαβόλου: τι είστε, Θεοί, για να επιλέξετε;
«Ακριβώς επειδή δεν θεωρούμε ότι είμαστε Θεοί, θα έπρεπε να μη διαλέγουμε και να υπάρχουν κρεβάτια για όλους. Επειδή, όμως, δεν είμαστε και δημόσιοι υπάλληλοι να πούμε "ποιος, ήρθε πρώτος, ας περάσει απ' την πόρτα", πρέπει να πάρουμε κάποτε αποφάσεις και στην εντατική παίρνεις εκ των πραγμάτων αποφάσεις που έχουν να κάνουν με τη ζωή ή τον θάνατο του αρρώστου.
Οταν δεν μπορώ να τους νοσηλεύσω όλους, πρέπει να διαχειριστώ την κρίση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ποιος είναι αυτός; Στο τέλος του χρόνου να έχω σώσει όσους πιο πολλούς μπορούσα. Αυτό για τον άρρωστο σε ατομικό επίπεδο είναι πολύ άδικο. Και για τον γιατρό, όμως, είναι πολύ άδικο να τον βάζεις κάθε τόσο να αποφασίζει και να παίζει τον Θεό που λέγαμε...».
Αύριο: Ο χάρτης του ΕΣΥ. Στο κόκκινο τα νοσοκομεία σε όλη τη χώρα. Μιλούν γιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι στα νοσοκομεία
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/10/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου